Της Ρούλας Σαλούρου
Εν αναμονή μιας νέας μεγάλης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης εντός του καλοκαιριού, η Ελλάδα αποτελεί το «πειραματόζωο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά στο ασφαλιστικό. Όλες οι προωθούμενες αλλαγές στο σύνολο των κρατών μελών της Ευρώπης έχουν θεσμοθετηθεί στη χώρα μας ή έχουν περιγραφεί στο Μνημόνιο 2 και αναμένονται εντός του έτους, πιθανότητα στο δεύτερο πακέτο των μέτρων που αναμένονται από τον Ιούλιο και μετά.
Στη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων, προτρέπονται όλα τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στην αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, να περιοριστούν ή και να καταργηθούν όλα τα «παραθυράκια» πρόωρης συνταξιοδότησης και να γίνει στροφή προς ιδιωτικά σχήματα ασφάλισης – αποταμίευσης, προκειμένου οι ασφαλισμένοι να εξασφαλίσουν πόρους και από την ιδιωτική ασφάλιση.
Σε συνθήκες δημοσιονομικής κρίσης και υψηλής ανεργίας, η παράταση του εργασιακού βίου πέραν των 65, θεωρείται ως μία από τις αναγκαίες παρεμβάσεις σε όλα τα κράτη μέλη, ή τουλάχιστον σε όσα δεν έχουν ακόμη επιβληθεί αλλαγές. Στην «λευκή βίβλο» για τα συνταξιοδοτικά συστήματα στα κράτη μέλη τη Ε.Ε. που έχει συμβουλευτικό και όχι αναγκαστικό χαρακτήρα, η Κομισιόν ζητά απ’ όλες τις χώρες να αυξήσουν τα όρια ηλικίας και πάνω από το 65ο, να παρέμβουν και αν είναι δυνατόν να καταργήσουν όλες τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, και να αυξηθεί το ειδικό βάρος που έχει στο σύστημα συνταξιοδοτήσεων, το τρίτος πυλώνας της ιδιωτικής ασφάλισης. Μάλιστα, προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η στροφή, προτείνεται η εφαρμογή φορολογικών και άλλων οικονομικών κινήτρων. Μάλιστα, η Κομισιόν παρ’ ότι παραδέχεται πως και τα ιδιωτικά κεφαλαιοποιητικά συστήματα «χτυπήθηκαν» από την κρίση, επισημαίνει ότι η σημαντική μείωση της απασχόλησης «χτυπά» τα διανεμητικά συστήματα.
Στην Ελλάδα, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και ο περιορισμός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων ήταν από τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν, με το Μνημόνιο 1, το καλοκαίρι του 2010.
Η κεφαλαιοποίηση των επικουρικών συντελείται το τελευταίο διάστημα, με το Μνημόνιο 2 και τον εφαρμοστικό του Νόμο. Ο οποίος ορίζει ότι το σύστημα επικουρικής ασφάλισης μετατρέπεται από σύστημα καθορισμένης παροχής και σύστημα καθορισμένης εισφοράς, με τον ασφαλισμένο να γνωρίζει μόνο το ύψος των καταβαλλόμενων εισφορών, όχι όμως και το τελικό ποσό της σύνταξης. Το οποίο άλλωστε, θα καθορίζεται σε ετήσια βάση, με απόφαση του εκάστοτε υπουργού Εργασίας.
Όσο για τη στροφή στην ιδιωτική ασφάλιση, αυτή στη χώρα μας εφαρμόζεται με δύο τρόπους. Αφενός, ορίζεται ότι ταμεία που δεν επιθυμούν να ενταχθούν στο νέο υπερ-επικουρικό που δημιουργείται από την 1η Ιουλίου του 2012 και μετά, μετατρέπονται αυτοδίκαια, σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης. Αφετέρου, με τη συνεχή μείωση των καταβαλλόμενων συντάξεων, τόσο από τα ταμεία κύριας ασφάλισης, όσο και από τα επικουρικά, όσοι από τους ασφαλισμένους έχουν δυνατότητα αποταμίευσης, είναι λογικό να στραφούν προς τα ιδιωτικά ασφαλιστικά σχήματα.
Παράλληλα, εντός του καλοκαιριού μια νέα, μεγάλη ασφαλιστική μεταρρύθμιση θεωρείται δεδομένη. Η δραματική επιδείνωση των εσόδων των ταμείων, κυρίως του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ αλλά και η προδιαγεγραμμένη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5 μονάδες, χωρίς ακόμη να έχουν βρεθεί ισοδύναμα που θα υποκαταστήσουν τις σημαντικές απώλειες, ανοίγουν το δρόμο για νέες παρεμβάσεις, με μειώσεις συντάξεων αλλά και αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Και μια αλλαγή εκτός ΕΕ
Η αλλαγή τρόπου επιλογής των διοικήσεων των ασφαλιστικών ταμείων, αρχής γενομένης από κάποιες διοικήσεις που «δεν ασκούν υπεύθυνη διοίκηση» όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, αναμένεται να είναι μια από τις πρώτες αλλαγές, που δεν υπαγορεύεται από την Ε.Ε.
Αφορμή των αλλαγών, είναι η άρνηση 6 διοικήσεων να συμμετέχουν εθελοντικά στη διαδικασία ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν, κάτι που οδήγησε τον υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο να εξαπολύσει δριμεία επίθεση εναντίον τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου